Markarians Ketting is een opvallende rij van sterrenstelsels binnen de Virgocluster, een gigantische groep sterrenstelsels in het sterrenbeeld Maagd (Virgo). De naam komt van de Armeense astronoom Benjamin Markarian, die ontdekte dat de sterrenstelsels in deze ketting een gemeenschappelijke beweging hebben.
Belangrijke kenmerken van Markarians Ketting
- Locatie: Sterrenbeeld Maagd (Virgo)
- Afstand: ~50-60 miljoen lichtjaar
- Onderdeel van: De Virgocluster, een grote cluster met meer dan 1.300 sterrenstelsels
- Grootste en bekendste leden:
- Messier 84 (M84) – Een lensvormig sterrenstelsel met een actief superzwaar zwart gat
- Messier 86 (M86) – Een elliptisch sterrenstelsel dat zich met hoge snelheid door de Virgocluster beweegt
- NGC 4477, NGC 4473, NGC 4461, NGC 4458, NGC 4438 en NGC 4435 – Kleinere sterrenstelsels in de ketting
Waarom is Markarians Ketting bijzonder?
- De sterrenstelsels in deze ketting bewegen in dezelfde richting, wat suggereert dat ze onder invloed staan van elkaar en de cluster als geheel.
- De ketting is een prachtig visueel fenomeen voor amateurastronomen en een populair doelwit voor astrofotografie.
- Sommige sterrenstelsels in de ketting, zoals NGC 4438 en NGC 4435 (het “Oogpaar”), vertonen sporen van interacties en zwaartekrachtstoringen.
Hoe kun je Markarians Ketting waarnemen?
- Beste periode: Voorjaar (maart-mei), wanneer het sterrenbeeld Maagd hoog aan de hemel staat.
- Locatie: De ketting ligt tussen de sterren Denebola (in Leeuw) en Vindemiatrix (in Maagd).
- Zichtbaarheid:
- Met een middelgrote telescoop (8-inch of groter) kun je de helderste leden, zoals M84 en M86, duidelijk zien.
- Met een kleine telescoop of verrekijker kun je enkele vage vlekjes detecteren bij een donkere hemel.
- Een lange belichting met een camera onthult de volledige structuur van de ketting.
Wetenschappelijk belang
- Markarians Ketting helpt astronomen beter begrijpen hoe sterrenstelsels in clusters interageren en hoe zwaartekracht groepen sterrenstelsels beïnvloedt.
- De Virgocluster, waar deze ketting deel van uitmaakt, is de dichtstbijzijnde grote cluster en speelt een rol in de beweging van onze eigen Lokale Groep van sterrenstelsels.
